Jij bent de baas


Maandag had ik om 2 uur een afspraak met een collega om te werken aan folders en een nieuwsbrief voor onze vrijwilligers. Ik wist dat ze ’s morgens in de gevangenis had gewerkt, en wachtte op haar terugkomst. Ik calculeerde de Albanese ruimere denkwijze over tijden en afspraken in, maar op een gegeven moment leek het me toch wat lang duren, en stuurde ik haar een appje: “Ik wil even vragen of het goed met je gaat. We hadden een afspraak om 2 uur, maar als je het wilt uitstellen is dat ook prima.”Per kerende post kreeg ik bericht terug: “Wat? Echt waar?” Om de een of andere reden was het er bij haar tussendoor geglipt en was ze elders met andere dingen bezig. Ik appte dat ze zich er niet druk over hoefde te maken, en zeker niet snel naar kantoor hoefde te komen, want ik had genoeg werk te doen en uitstellen was prima. Een kwartier later stond ze hijgend en met verwarde haren voor mijn bureau. Ze vond het in één woord verschrikkelijk. Ze maakte herhaaldelijk haar excuses, waarop ik zei dat het niet erg was, kan gebeuren, we plannen gewoon wat anders. Ze keek me heel ongemakkelijk aan en zei toen zacht: “Ik kan het mezelf gewoon niet vergeven”.

Die opmerking trof me. Ik voelde het verschil in onze kijk op het steekje dat ze had laten vallen. Het had allemaal te doen met het feit dat ik haar leidinggevende ben (en dan ook nog eens een buitenlandse). “You are my boss”, zei ze, “hoe heb ik dit kunnen laten gebeuren”. Op mijn beurt werd ik daar weer heel ongemakkelijk van. Ik ben toch niet zo’n strenge baas dat een ontglipte afspraak haar zoveel stress oplevert? En waarom wordt zoiets kleins zo beladen, terwijl mijn collega’s soms de dingen die ik belangrijk vind, kunnen negeren? Hiërarchische verhoudingen liggen hier anders dan in Nederland, en dat blijft soms bevreemden. Collega’s zeggen wel tegen me: “We doen het omdat jij het zo wilt” of “Zeg jij maar hoe het moet”. Maar daar ben ik niet op uit. Ik stel dan vragen als: “Maar wat vind je ervan, ben je het ermee eens of heb je andere ideeën? Hoe zou het anders of beter kunnen? Wat zou jij doen als jij de baas was? Kunnen we eens met elkaar brainstormen?” Dat blijven lastige vragen, maar ik krijg ze wel steeds vaker beantwoord. En daar ben ik blij mee, want wat is nou eigenlijk de baas zijn.

Al maanden vinden allerlei protesten plaats in Albanië. Bewoners van een wijk die gesloopt moet worden voor een ringweg, studenten voor betere studieomstandigheden, en nu vandaag een groot protest van de oppositie die pleit voor het aftreden van de premier. Ik fietste over het Skanderbegplein vanmorgen, waar het zwart zag van de mensen. Af en toe blies iemand op een toeter, er werd wat knalvuurwerk afgestoken, een oude man zat op z’n gemak accordeon te spelen en zijn liederen over het plein te galmen. Ik laveerde tussen de mandarijnenschillen en groepen pratende mannen door.
Maar hoe zit dat hier in Albanië eigenlijk met de baas zijn? De macht van de regering, van de premier, is gekregen of gekocht, wie zal het zeggen. Volgens alle verwijten van politieke partijen over en weer hangt alles samen van drugs en corruptie. Men wil anders, maar het is lastig om persoonlijk te beslissen het anders te doen. “Wij bewegen ons graag als groep”, vertelde een collega me eens. Dat is veilig, dat beschermt, daar ligt kracht in. Een individu is kwetsbaar, zeker ook in gezagsverhoudingen, maar als groep kan en durf je meer.  Hiërarchie waarin mensen zich niet vrij voelen leidt tot de baas spelen (of is het andersom?). Maar als je wél de vrijheid geeft, durft men ‘m niet te pakken.

Ik zie uit naar een innerlijke vrijheid bij mijn collega’s waarin ze meer en meer hun eigen verlangens en visie ontdekken en te berde brengen en uitwerken. Een leerproces waarin ze hun eigen leider zijn. De durf om keuzes te maken. En meer nog, de durf om fouten te maken.

Ook voor mezelf blijft er veel te leren. Daarom ben ik blij dat ik de mogelijkheid heb om een studie te gaan volgen. Eind deze week start de masteropleiding International Human Resource Management aan de Rome Business School, via een voornamelijk online studieprogramma. Graag leer ik nog meer over hoe ik niet de baas ben maar als leider mijn team mag dienen en we met elkaar groeien en elkaar uitdagen.

– 0 – 0 – 0 – 0 –

Skanderbeg overziet vanaf zijn paard de demonstranten op zijn plein

Leuke taalspeling. In het Albanees staat er “Rama GA”. Als Nederlander lees ik IK onder de naam van de minister-president 🙂

Ik ben weer officieel student, naast mijn werk