[:nl]Een kroon van waardigheid[:]


[:nl]

Ook al is het half oktober, de luchtplaats van de gevangenis net buiten Tirana ligt te bakken in de zon. De lucht staat strakblauw boven de betonnen gebouwen en de hekken met rollen prikkeldraad erop. Voor me staat een podium, naast me zit een aantal vrouwen uit de vrouwengevangenis. Ze zien er op hun paasbest uit in traditionele Albanese danskledij, want ze komen in deze gevangenis tijdens een officiële gelegenheid een optreden verzorgen met Albanese volksdansen. Er zitten nog meer gasten en hoogwaardigheidsbekleders in de buurt, en achter en naast ons zo’n honderdvijftig mannen die dit huis van bewaring bevolken. De muziek begint, de bewaakster doet een stapje opzij en de vrouwen lopen naar voren. Een paar vrouwen herken ik van mijn bezoek aan de vrouwengevangenis van een paar weken geleden. We zwaaien even naar elkaar. Wat zien ze er prachtig uit. Ik krijg bijna een brok in mijn keel als ik ze sierlijk en zelfbewust zie dansen. Als de klarinet en de accordeon de laatste tonen uitblazen, volgt er een groot applaus. Na wat toespraken en nog een optreden lopen ze in ganzenmars tussen hun bewaaksters in weer naar de poort, op naar hun eigen gevangenis.

Een week later, nog steeds zonnig maar een stuk kouder, ontmoet ik in een andere gevangenis een gevangene die mij van de zomer een zelfgemaakt cadeautje in de hand duwde. Nu tijd en taal het toelaten, kan ik hem vragen wat het precies is en hoe hij het heeft gemaakt. In mijn ogen is het een kroontje. Een zilveren kroontje. Hij vertelt dat hij het van brood en tandenstokers heeft gemaakt. Nee nee, het is geen kroontje. Ik vraag of het een waxinelichthouder is, maar dat is het ook niet. Het is gewoon een klein dingetje om iets in te doen. Ondanks zijn relativerende uitleg blijft het een kroon voor mij. Er zit iets in van waardigheid. En wederkerigheid.

Deze week, helderblauwe lucht maar winterjassenweer, ben ik in de bergen in het oosten van Albanië bij gezinnen van gevangenen om voedselpakketten uit te delen. Een oma heeft byrek met tomaat gemaakt voor onze komst. Een jonge moeder geeft zelfgemaakte jam mee. Een meisje regelt bij de buren een handvol snoepjes voor ons. Een vrouw wrijft mijn handen warm.

Als geholpene wil je ook graag van betekenis zijn. Want wat doet hulp ontvangen en dank je wel zeggen met een mens? We willen liever de helper zijn, de zorger, de uitdeler. Maar waar zit de waardigheid van de ander? Wat maakt de kloof minder diep, de hulp minder schaamtevol? Ik zie dat mensen de wederkerigheid zoeken. Hier, alsjeblieft, je krijgt ook iets van mij. Ik heb iets voor je gemaakt. Gastvrijheid in een koud huis. Delen van je tekort. Een dans als je vastzit. Een kroon van brood en tandenstokers, en zilververf.

Sh.K.B.Sh. is een nieuw project begonnen: Restaurimi i Dinjitetit – Herstel van Waardigheid. Hoe pak je het leven weer op als je uit de gevangenis komt? Hoe vind je de connectie weer met je gezin en familie, hoe vind je weer werk? Hoe wordt er weer een appel gedaan op je verantwoordelijkheid? Restaurimi i Dinjitetit wil support bieden in dit lastige reïntegratieproces. Een man of vrouw die binnenkort vrij gaat komen wordt in de gevangenis al gekoppeld aan een vrijwilliger vanuit een lokale kerk. Deze gaat mee op zoek naar mogelijkheden om eenmaal buiten weer een dagritme te vinden, taken uit te voeren, te voldoen aan afspraken, op een positieve manier je plek weer in te nemen tussen je gezinsleden en in de bredere samenleving. Woorden en daden van hoop, van herstel. Vanuit de liefde en genade van onze Heere God met elkaar oplopen als (gelijk)waardige mensen. Met je hoofd omhoog. En een kroon erop.

 

 [:]